Regie voeren in je zwangerschap & bevalling

Maakbaar & niet maakbaar

Ik zette twee kinderen op de wereld. Soms sta ik daar bij stil en wordt ik overladen door een gevoel van verwondering. Heb ik dat gedaan? Kinderen krijgen is enerzijds de 'normaalste' zaak van de wereld, en anderzijds een bovennatuurlijke ervaring. Ik had geluk. Ik had twee goede zwangerschappen (de ene wel moeilijker dan de ander), twee mooie geboortes en bij alle twee een goed herstel. 

Zwanger zijn en bevallen confronteren je met een essentiële waarheid: het leven is maakbaar en niet maakbaar. Het leven gebeurt en allerlei factoren hebben invloed op de verloop van je zwangerschap, bevalling en herstel. Het verloop ligt niet helemaal in onze handen. Hoe kun je in verbinding met dit inzicht je zwangerschap ondersteunen en goed voorbereiden op de bevalling? Ik deel graag mijn persoonlijke ervaring met je. Ik wil je inspireren om, wat je situatie ook is, de regie te nemen en te houden over je zwangerschap en bevalling. Alles wat ik deel is puur mijn persoonlijke ervaring. 

Waarom is regie voeren belangrijk?

Veel vrouwen ervaren onveiligheid tijdens hun bevalling, kijken met verdriet of boosheid terug op hun bevalling of hebben zelfs trauma reacties na de bevalling. We hebben als samenleving veel te doen als het gaat om de vrouw in haar kracht zetten tijdens de zwangerschap en de bevalling. Vrouwen voelen zich niet serieus genomen of worden ronduit respectloos behandeld. Dat moet en kan anders. De verandering begint (als we kijken naar wat we zelf kunnen doen) bij de regie over het proces pakken, voeren en houden. Zelfs wanneer je overgeleverd bent aan een uitdagende situatie, kun je regie voeren. Hoe meer regie je ervaart, hoe sterker en ontspannen je bent. Regie hebben gaat over samenwerken, betrokken worden, overleggen en respect ontvangen. Het gaat over menselijke verbinding. 

Stel jezelf open en manage je verwachtingen

Mijn moeder had twee keizersneden moeten ondergaan, en ergens in onze lijn leefde dus de verwachting dat ik dat ook zou ondergaan. Dankzij mijn studie van functionele anatomie wist ik dat dit nog helemaal open lag. De verloskundige bevestigde dat ook in het eerste gesprek. Toch ging ik de zwangerschap tegemoet met in mijn achterhoofd de optie van een keizersnede. Ik bereidde mij voor op alle manieren van bevallen: thuis, in het ziekenhuis, met of zonder weeën opwekkers, keizersnede etc. Bij iedere variant had ik een idee van hoe ik het wilde benaderen en wat ik ervoor nodig had. Het niet uitsluiten van mogelijkheden, bracht ontspanning met zich mee. Als je gaat vasthouden aan hoe je het wilt, kan dat spanning veroorzaken. En uiteindelijk gaat bevallen over overgave. Manage dus je verwachting, stel jezelf open voor allerlei verschillende situaties, en weet tegelijkertijd waar je naartoe wilt.

Stel jezelf open en manage je verwachtingen

Sommige verloskundigen zijn wat meer medisch gericht dan anderen en sommigen hebben meer cliënten dan anderen. Wil je zeker weten dat je wordt begeleid door 1 of 2 verloskundigen? Kies dan voor een kleine praktijk. Wil je natuurlijk bevallen met zoveel mogelijk eigen regie? Kies een praktijk die deze visie deelt. Vaak kun je een eerste gevoel krijgen op de website van de praktijk. Deel bij de eerste ontmoeting je visie en kijk hoe er wordt gereageerd. Wees open over je wensen, dan zal je merken of de praktijk bij je past. Ik kreeg in alle gevallen veel vertrouwen van de verloskundigen om mijn eigen weg uit te stippelen. Mede dankzij de vele vragen die ik stelde en de wensen die ik op tafel legde, ontstond er een goede samenwerking. Open gesprekken voeren zijn doorslaggevend: leg gewoon alles op tafel.

Overzie de medische molen

In Nederland valt het relatief mee hoe snel je in de medische molen beland. Maar ook hier spreken ze van “je zwangerschap over laten nemen door het ziekenhuis”. Ik was hierop beducht omdat het snel kan gebeuren en er allerlei consequenties zijn voor de rest van de zwangerschap en de bevalling. De toon van beslissingen voor je nemen is snel gezet. Daar mag je je van bewust zijn. 

Ik heb altijd 100% vertrouwen gelegd in mijn lichaam. Toen ik aan de pil begon was ik er na 6 maanden ook meteen van af. Het voelde als geknoei met vitale lichamelijke processen. In mijn zwangerschap ging ik ook voor 100% vertrouwen in de natuur. Maar ook vertrouwen in de intentie van de mensen die mij begeleidden. Wat mij hielp was ieders input en advies te ontvangen als zodanig: input en advies. Om het vervolgens in overweging te nemen, en tot een weloverwogen beslissing te komen. Ik ging naar het ziekenhuis voor een extra echo omdat mijn baby een klein hoofd leek te hebben. Wetende dat in mijn familie veel kleine hoofden voor komen, was ik er zeker van dat dit geen issue was. Ik ging wel voor de echo, ook om te verkennen hoe het voelt om in een ziekenhuis te zijn. Je komt dan in een omgeving waarin veel eerder medisch wordt ingegrepen. Ik ben niet medisch onderlegd, dus ga daar geen oordeel aan verbinden. Wel is het belangrijk om te onthouden dat jij de regie hebt over het proces, ook als je bevalling medisch wordt. Vanuit het vertrouwen in de kennis over je eigen lichaam, familie historie, onderscheidingsvermogen en intuïtie heb jij de regie. Het gaat om balans brengen in vertrouwen hebben in jezelf en vertrouwen geven aan anderen. Blijf verbinden met je lichaam, adem en intuïtie en neem alle tijd om je te bezinnen.

Stel de vragen die je wilt stellen zo vaak als je wilt

Stel net zo lang vragen tot ze beantwoord zijn en tot je begrijpt wat er wordt verteld, ook al herhaal je de vraag duizend keer. Het is jouw zwangerschap en jouw bevalling. Je bent niet dom als je iets niet snapt. Bovendien ben je in een andere toestand wanneer je zwanger bent. Heb je twijfels? Stel vragen. Heb je het niet gehoord? Vraag het nog een keer. Ben je niet overtuigd? Vraag het nog een keer. Vraag ook vaak: “waarom?” en “waarvoor”? om continue het doel van wat er wordt voorgesteld helder op tafel te krijgen. Tijdens de bevalling veelvuldig checken hoeveel centimeter ontsluiting je hebt terwijl je dat uit ontspanning haalt? Waarom? Waarvoor? Wat is het doel? Kan het ook anders? Ja, het kan altijd anders. Een oxytocine spuit om weeën op te wekken of de nageboorte opgang te brengen? Waarom? Waarvoor? Wat zijn de consequenties? Kan dat ook anders? Ja, dat kan ook anders. Vraag door zodat je het volledige beeld hebt.

Er is niet één manier

Daar waar de ene vrouw absoluut wilt bevallen in het ziekenhuis, verheft de andere vrouw de thuisbevalling in bad tot een op zichzelf staand doel. Dit hoeft niet.. Bevallen is geen religie of een prestatie. Het is een lichamelijk en mentaal-emotioneel proces dat moet aansluiten op wie je bent en hoe je in elkaar zit. Waar kan jij het makkelijkste ontspannen? Daar ga je bevallen. Is dat het ziekenhuis? Prima. Is dat thuis? Prima. Iedere omgeving vergt een bepaalde voorbereiding en inzicht in “wat als”. Wat als dit, wat als dat? Er zijn heel veel “wat alsen” in zwangerschap en bevalling. Tip: schrijf je “wat alsen” op en beantwoord ze. Wat wil je in die situaties? Hoe wil je omgaan met de situatie? Hoe wil je dat anderen met je omgaan? Dat is regie voeren!

Ga samen op een (hypnobirthing)cursus

Voor mijn man kwam het proces van bevallen en wat ik daarbij nodig had tot leven tijdens een cursus hypnobirthing. Als ik over bevallen vertelde aan hem, bleef het abstract. Het proces kreeg voor hem betekenis door samen oefeningen doen, de bevalling te bespreken, zelf vragen te stellen en samen een beeld krijgen van zijn rol tijdens de bevalling. Wat voor cursus je ook kiest: je partner en jij hebben er veel baat bij als die vanaf een vroeg stadium in een duidelijke rol wordt geplaatst. Zwanger ben je samen. Bevallen doe je samen. 

Je bent niet jezelf

Zodra de hormonen hun intrede doen, ben je even niet meer de persoon die je altijd was voor de zwangerschap. Niet dat je je gehele identiek verliest, maar je verandert wel: fysiek, mentaal en emotioneel. Bij mijn eerste zwangerschap was ik een enorm (letterlijk) blij ei. Ik lachte om het minste geringste en bloemen brachten mij in totale extase. Ik ging naar festivals en sprak met iedereen af. Bij mijn tweede zwangerschap vlakte ik af, twijfelde ik aan alles (werd daar helemaal gek van) en kon geen keuzes maken. Ik wilde met rust gelaten worden. Was thuis aan het “survivalen" met de dagelijkse taken. Ik wilde rusten rusten rusten. Kortom: hormonen bepalen heel veel. Ga niet in gevecht. Volg 100% instinctief te behoeften die je voelt. En zodra de baby eruit komt, kom jij ook weer terug. En wanneer de borstvoeding stopt, verlaten alle hormonen je lichaam. Je bent een proces in beweging en je verandert. Nu nog meer dan ooit!

Kies bewust wat je leest

Ik weet nog dat ik een boek aan het lezen was over een baby in een goed slaapritme brengen en ik werd al moe van het alleen al lezen erover. Pfff, wat een vervelend gedoe! Ik legde het weg en stopt met lezen. Zo wilde ik helemaal niet omgaan met mijn baby en mijn tijd. Lezen over de behoeften volgen van mijn baby resoneerde veel meer bij mij. Nogmaals: doe wat bij je past. En wees je bewust van de informatie die je in je op neemt. Ga je veel lezen over of luisteren naar bevalling die misgingen Dan kun je daar veel stress van ervaren. En wat voor effect heeft dat? Spanning. Het laatste wat je nodig hebt in een zwangerschap en bevalling is stress en spanning. Omring jezelf met verhalen en informatie die je inspireren! Die een enthousiast vuurtje in je aanwakkeren. Die je in je kracht zetten. Die gebaseerd zijn op vertrouwen en niet op angst. Kies bewust! En stop conversaties en de “dumping" van de verhalen van anderen die jij belasten. De nare ervaringen en trauma’s van andere vrouwen moeten zeker gehoord worden. Maar nu even niet door jou. Of goed gedoseerd en in overleg.

Bevallingsplan voor verschillende scenario’s